Δυναμική, πεισματάρα, αντικομμουνίστρια και σθεναρή υποστηρίκτρια του ακραίου νεοφιλελευθερισμού. Έμεινε στην ιστορία ως η πολιτική προσωπικότητα με το προσωνύμιο «Σιδηρά κυρία». Η οικονομική της πολιτική, γνωστή ως «θατσερισμός», είχε σαν κύρια χαρακτηριστικά τις σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις, την περιστολή δαπανών και επιδομάτων και την στροφή από την βιομηχανία στις υπηρεσίες.
Η πλέον χαρακτηριστική συγκρούση στα χρόνια της πρωθυπουργίας της ήταν με τους ανθρακωρύχους στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Η απεργία κράτησε περισσότερο από έναν χρόνο και νικήτρια βγήκε η ίδια.
Η Μάργκαρετ Θάτσερ δίχασε και διχάζει και θα εξακολουθεί να διχάζει όχι μόνο τους ιστορικούς και πολιτικούς αναλυτές αλλά τον κόσμο στο σύνολό του. Πολιτική προσωπικότητα με αυστηρή προσήλωση στις ιδέες της για το κράτος και την οικονομία και με κραταιό χαρακτήρα αντάξιο των πολιτικών που εφάρμοσε.
Είναι δύσκολο να έχεις ξεκάθαρη θέση για την Θάτσερ. Ο λόγος και ο αντίλογος για τις πολιτικές της είναι σε κάθε περίπτωση ανεκτός ανάλογα με το πού βρίσκεσαι. Αν σκεφτούμε ότι η ακραία μορφή του νεοφιλελευθερισμού είναι υπεύθυνη για όσα δεινά περνούν αρκετοί λαοί της Ευρώπης και όχι μόνο σήμερα, ο άνθρωπος που την εφάρμοσε με θρησκευτική πίστη δεν μπορεί παρά να μας προξενεί μίσος. Από τις αγαπημένες φράσεις της ήταν: "δεν υπάρχει ελευθερία, αν δεν υπάρχει οικονομική ελευθερία" και "δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχουν άνδρες και γυναίκες, υπάρχουν οικογένειες".
Ο βρετανικός λαός, παρ' ότι διχασμένος και αυτός, ουσιαστικά λάτρευε να την μισεί. Η Θάτσερ είναι ίσως από τις σπάνιες εκείνες πολιτικές προσωπικότητες που καταφέρνουν να έχουν τόσους εχθρούς όσους και φίλους τόσο στην χώρα της όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Φανατική εχθρός της ευρωπαϊκής ενοποίησης, δεν είδε ποτέ θετικά τα σχέδια για λήψη αποφάσεων από την Κομισιόν ή για τη νομισματική ένωση.
Όπως και να' χει, οι αντιδράσεις για το θάνατό της είναι πολλές και διαφορετικές. Κάποιοι γιόρτασαν και σε πλατείες με συγκεντρώσεις κι άλλες εκδηλώσεις την είδηση του χαμού της "Σιδηράς Κυρίας". Το νεοφιλελεύθερο οικονομικό δόγμα που αφήνει φεύγοντας το έχουν σήμερα ενστερνιστεί αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες.
Η σύγκριση με την ακραία λιτότητα της Μέρκελ κάθε άλλο παρά ατυχής είναι. Η εξωπραγματική καταπάτηση εργασιακών δικαιωμάτων και κοινωνικών κεκτημένων σε συνδυασμό με την αυστηρή περικοπή των κρατικών δαπανών των χωρών-μελών, που εφαρμόζει η Γερμανίδα Καγκελάριος, προσεγγίζουν αρκετά το νεοφιλελεύθερο σοκ της Θάτσερ.
Αν η σύγκριση έχει κάποια βάση, συνεπώς, τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Η Βρετανία άντεξε έντεκα χρόνια το φιλελεύθερο αμόκ, ώσπου ξαφνικά η "Iron Lady" έφυγε από την πολιτική σκηνή κακήν κακώς. Το παράδειγμά της και ο θάνατός της μπορεί να υπενθυμίσει σε πολλούς γιατί η ευρωπαϊκή διάσωση των αδύναμων οικονομιών έτσι όπως εφαρμόζεται δεν θα οδηγήσει πουθενά. Πολύ περισσότερο, πρέπει να υπενθυμίσει σε όλους μας ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα στην Ευρώπη είναι ικανές να μας βυθίσουν σε ακόμα μεγαλύτερες οικονομικές τρύπες.
Το δόγμα του ακραίου νεοφιλελευθερισμού έχει αποδειχτεί ότι δεν είναι ικανό να σταθεροποιήσει τις αδύναμες ευρωπαϊκές οικονομίες, αλλά γίνεται το όχημα ληστρικού πλουτισμού των σημερινών "αγορών" καταβαραρθρώνοντας παράλληλα τους λαούς και τις ανθρώπινες ζωές.
Δυστυχώς, ο "θατσερισμός" ζει. Όσο για τους μιμητές του, αμφιβάλλω αν είναι ικανοί να αντέξουν όσο άντεξε η "Σιδηρά Κυρία" στην εξουσία. Οι ευρωπαϊκοί λαοί ξέρουν πού οδηγούνται και ξέρουν ότι η οικονομική ελευθερία έχει ως αντίτιμο την εξουθένωση των λαϊκών στρωμάτων.
Η Μάργκαρετ Θάτσερ μου δημιουργεί έντονη απέχθεια για το κόστος των πολιτικών της, αλλά κερδίζει τον θαυμασμό μου το ηγετικό της προφίλ και η αυστηρή προσήλωση σε όσα πίστευε. Το πολιτικό της πείσμα και και η χαλύβδινη πολιτική της θέληση πρέπει να είναι παράδειγμα για τους σημερινούς ευρωπαίους ηγέτες, αλλά χρωματισμένα με διαφορετικές οικονομικές ιδέες ικανές να οδηγήσουν πάλι σε ορθή ανάπτυξη τα κράτη-μέλη της Ευρώπης.
Κακόφημος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου