Το δαιμονικό πρόσωπο του ιμπε-ρεαλισμού

Δεν είναι περίεργο που ο Χένρι Κίσινγκερ πρόλαβε να γιορτάσει τα εκατοστά του γενέθλια. Εύλογα μπορεί να εικάσει κανείς ότι δεν τον ήθελαν ούτε ο θεός, ούτε ο διάβολος- ο πρώτος για προφανείς λόγους, ο δεύτερος γιατί φοβόταν ότι θα έχανε το θρόνο του στην κόλαση. 

Το 2001 κυκλοφόρησε το βιβλίο του Κρίστοφερ Χίτσενς “Η δίκη του Χένρι Κίσινγκερ”. Εκεί, ο διεθνούς φήμης δημοσιογράφος και συγγραφέας (ο οποίος, δύο χρόνια αργότερα, θα υποστήριζε τον πόλεμο στο Ιράκ και την επανεκλογή του Τζορτζ Μπους) επιχειρηματολογούσε υπέρ της ανάγκης να διωχθεί ο Μέτερνιχ της αμερικανικής διπλωματίας για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, συνωμοσίες για πολιτικές δολοφονίες, απαγωγές και βασανιστήρια. 

Οι 200 της Καισαριανής

Η διαταγή των Γερμανών ναζί κατακτητών δημοσιεύτηκε στις 30 Απρίλη 1944: 

«…Την 27.4.44 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν στρατηγόν και τρεις συνοδούς του (…) Ως αντίποινα θα εκτελεστούν: 1) Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1.5.1944. 2) Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάων προς Σπάρτην…».

Άγνωστες σελίδες για την επανάσταση του 1821

Διδασκόμαστε μια χαλκευμένη, "εικονική ιστορία" που εξυπηρετεί πάντοτε την εκάστοτε άρχουσα τάξη, η οποία έχει την τάση να εξωραΐζει γεγονότα προς όφελός της. "Δεν ζεί ο άνθρωπος, ζεί το έργο του". 

Η Ελλάδα κατά πρώτο λόγο είναι δημιούργημα των ανδρείων τέκνων της και κατά δεύτερο του Ιωάννη Καποδίστρια. Αυτή είναι μια αλήθεια ιστορικά επιβεβαιωμένη. Τα στερεότυπα ιδεοληπτικά κλισέ, οι σκοπιμότητες, οι μισές αλήθειες και τα μισά ψέμματα δεν έχουν θέση στην καταγραφή της ιστορικής μνήμης. Τα ιστορικά γεγονότα δεν συστέλλονται και δεν διαστέλλονται. Ο Καποδίστριας απ' την πρώτη στιγμή που ήρθε στην Ελλάδα είχε δηλώσει ότι "ο φιλήκοος των ξένων είναι προδότης" κι’ είχε, όπως αποδείχθηκε, απόλυτο δίκαιο.

Ύψιστη επαναστατική αρετή να είσαι πολίτης

Ηρωας; Οχι. Ο Περικλής Κοροβέσης δεν ήταν ήρωας. Το ξεκαθάριζε ο ίδιος σε όλους τους τόνους, του αυτοσαρκαστικού συμπεριλαμβανομένου. 

Το χιούμορ άλλωστε ήταν βαθύ γνώρισμά του, όπως και ο διαρκής έρωτας για τη ζωή, μ’ όλα τα στενέματά της, και η ικανότητά του να ανανεώνει την αισιο-δοξία του και την εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους, για να αντιπαρέρχεται τις απογοητεύσεις και να αντιτάσσεται στη μοιρολατρία.

Για τον Περικλή της επανάστασης και του έρωτα

Για πολλούς έδώ στην «Εφ.Συν.» ο Περικλής Κοροβέσης ήταν ο πατέρας, ο μεγάλος αδελφός, ο ανιδιοτελής και δοτικός φίλος. Θρηνούμε όλοι για την απροσδόκητη απώλειά του. 

Θρηνούμε για τον άνθρωπο, τον δημοκρατικό πολίτη, τον κριτικό απέναντι σε όλες τις εξουσίες, τον υπερασπιστή των δικαιωμάτων του ανθρώπου, τον φίλο και εραστή των μειοψηφιών. Τον αγωνιστή που με το βιβλίο του «Οι ανθρωποφύλακες» ξεγύμνωσε τη χούντα των συνταγματαρχών (έκανε σάλο όταν εκδόθηκε στα γαλλικά το 1969, ξύπνησε την κοιμισμένη Ευρώπη) και έκανε γνωστά στην οικουμένη τα βασανιστήρια στα οποία υπέβαλλε αυτή η δράκα των φασιστών τους αγωνιζόμενους, αντιστεκόμενους Έλληνες.

Η δική μας σημαία

Υπήρξε από κάθε άποψη ξεχωριστός ο Μανώλης Γλέζος. Ξεχωριστός μέχρι τέλους. Λες και εκείνη η νεανική ηρωική πράξη του τον γέμισε με μια εσωτερική δύναμη που τον συντρόφευε σε ολόκληρη τη ζωή του. 

Μπορεί σήμερα να τον τιμά και να τον κλαίει όλη η Ελλάδα, αλλά αυτή η αναγνώριση ήρθε στις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Γιατί ποτέ ο Γλέζος δεν έπαψε να ταυτίζει την ύπαρξή του με την Αριστερά, ακόμα και όταν αυτή η στράτευση στοίχιζε διώξεις, στερήσεις, έως και θανατικές καταδίκες. Ακόμα και αυτές τις αντιμετώπιζε με χαμόγελο ο Μανώλης. Η Αριστερά για τον Γλέζο δεν ήταν απλώς ένα κόμμα, αλλά μια ενότητα αξιών που τις υπηρέτησε με θαυμαστή συνέπεια.

Το 1821 και η Αλήθεια

1. Αν ο μόνος σκοπός που αξίζει τον κόπο να γεννηθεί κανείς είναι η λευτεριά, και μόλις γεννηθεί του την υποθηκεύσουν τα συμφέροντα, τι άλλο του απομένει αν όχι η επανάσταση. 

2. Μεταξύ δουλείας και δουλείας δεν υπάρχει καμμία διαφορά. Με το να κάμεις μια επανάσταση και ν’ αποτινάξεις τον ζυγό, δεν έκαμες τίποτα. Το ’21 αυτό έκαμε. Το να μη ξαναπέσεις στο ζυγό αυτό είναι επανάσταση.

Ευγνώμων για τον Γιάνη Βαρουφάκη

Το Βιβλίο του Γιάννη Βαρουφάκη περιγράφει όλα όσα διαδραματίστηκαν εντός, εκτός και σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και της Ευρώπης κατά την περίοδο πριν τις εκλογές του Γενάρη του 2015 και κυρίως κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων καθώς και των συνθηκών διεξαγωγής του δημοψηφίσματος του Ιουλίου του 2015 ως και την τελική υπογραφή του τρίτου ελληνικού μνημονίου. 

Για να μπορείς να καταλάβεις την ιστορικότητα εκείνων των στιγμών, πρέπει να πιστεύεις στη δημοκρατία. Μόνο αν πιστεύεις στη δημοκρατία μπορείς να κατανοήσεις και να αναγνωρίσεις ότι αυτός ο άνθρωπος στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, πάλεψε μέχρι τελευταία στιγμή, εξάντλησε τα όρια του εαυτού του για να ανταποκριθεί στο καθήκον που είχε ο Υπουργός Οικονομικών μιας πτωχευμένης χρεοδουλοπαροικίας.

Εχουν τελειώσει οι αυτοκρατορίες και οι ιμπεριαλισμοί;

Σε δύο χρόνια από σήμερα θα γιορτάσουμε τα διακόσια χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Ενα νέο κράτος εμφανίζεται και ονομάζεται Ελλάδα. 

Τέτοιο κράτος δεν υπήρχε προηγουμένως. Και έκτοτε όσοι γεννιόμαστε σε αυτή τη χώρα έχουμε ελληνική ιθαγένεια. Το κράτος-έθνος είναι ένα σχετικά πρόσφατο ιστορικό φαινόμενο. Εμφανίζεται κυρίως τον δέκατο ένατο αιώνα -αν και υπάρχουν οι εξαιρέσεις της Αγγλίας και Γαλλίας που είναι παλιότερες- και πολλαπλασιάζεται τον εικοστό αιώνα για να συνεχιστεί μέχρι τις μέρες μας. Οπως όλα τα ιστορικά φαινόμενα που έχουν αρχή, μέση και τέλος, έτσι και τα κράτη-έθνη θα ακολουθήσουν την ίδια πορεία. Το ερώτημα είναι τι μέλλον έχουν και πόσο θα κρατήσουν. Και αναγκαστικά μπαίνει και ένα δεύτερο ερώτημα, που αφορά κυρίως τα μικρά κράτη, για το πόσο ανεξάρτητα και κυρίαρχα είναι.

Παραγουάη: μια εκπολιτιστική γενοκτονία

Διαβάζοντας κανείς τις κυβερνητικές εφημερίδες αποκομίζει το συμπέρασμα πως στη χώρα μας έγινε ξαφνικά ένα θαύμα. 

Ολα μπήκαν σε μια τάξη σε χρόνο μηδέν, έχουμε πια ένα συγκροτημένο και στιβαρό κυβερνητικό σχήμα, πλουραλιστικό -από ακραίο ΠΑΣΟΚ μέχρι Ακροδεξιά- και με άφθονα ντοκτορά από καλά ξένα πανεπιστήμια.

"Ο Μότσαρτ και ο Διαφωτισμός"

«Ομιλητής: (...) Είναι πρίγκιπας. Ζαράστρο: Είναι κάτι παραπάνω: είναι άνθρωπος!». H φράση αυτή από τον «Μαγικό αυλό» συνοψίζει την κοινωνική στάση του Μότσαρτ και συμπυκνώνει τις ηθικοπολιτικές πεποιθήσεις του. 

H εν λόγω όπερα είναι ένα έργο «στρατευμένο» στην υπόθεση του ριζοσπαστικού ελευθερομασονισμού, τον οποίο ενθέρμως και εμπράκτως αποδεχόταν ο συνθέτης. H αλληγορία και ο συμβολισμός του «Μαγικού αυλού» δηλώνουν την αξία της ανθρώπινης συναδέλφωσης και περιγράφουν τη διαδικασία, τη δοκιμασία καλύτερα, της στράτευσης στην υπόθεση αυτή, την υλοποίηση της αξίας στο πλαίσιο ενός καλύτερου κόσμου.

Ο Φιντέλ, η Κούβα, η Επανάσταση, η Αξιοπρέπεια

Παρατήρηση 1η: O Κάστρο, λέει, ήταν «αμφιλεγόμενος». Πολύ λογικό να τον θεωρούν τέτοιο εκείνοι που πριν κοιμηθούν, μετά την προσευχή τους στην τρόικα, στις αγορές, στο αγγλικό δίκαιο και στα υπερταμεία, ρίχνουν κι ένα «ευχαριστούμε τις ΗΠΑ».

Παρατήρηση 2η: Η τιμωρία για τους κλακαδόρους του «Τέλους της Ιστορίας» θα είναι πάντα η υπενθύμιση της απολογίας του Κάστρο μετά την πρώτη απόπειρα ανατροπής της χούντας του Μπατίστα. Εξι χρόνια πριν μπει θριαμβευτής στην Αβάνα, στον εισαγγελέα που ζητά την 30ετή του κάθειρξη και στους δικαστές που ζητούν την 15ετή του κάθειρξη, ο Κάστρο – αφού πρώτα τους έχει ξεφτιλίσει μέσα στο δικαστήριό τους – απαντά: «Καταδικάστε με, δεν έχει σημασία. Η ιστορία θα με δικαιώσει».

Μαχαμπαράτα - Η μεγάλη ιστορία της ανθρωπότητας

Ένα από τα θεμελιώδη ιδεολογήματα του φασισμού-ιμπεριαλισμού είναι η διάκριση μεταξύ ανώτερων και κατώτερων φυλών. Ή μεταξύ πολιτισμένων και απολίτιστων λαών. 

Και αυτές οι απόψεις έχουν ποτίσει βαθιά τον δυτικό κόσμο, διαμορφώνοντας μια υπολανθάνουσα ρατσιστική συμπεριφορά, που εκδηλώνεται στην κατάλληλη ευκαιρία, ακόμα και σε ανθρώπους που θεωρούν τον εαυτό τους προοδευτικό. Η Εκκλησία της Ελλάδος θα δεχόταν ποτέ έναν μαύρο αρχιεπίσκοπο; Ή ακόμα θα δεχόμασταν έναν Ελληνα τουρκογενή μουσουλμάνο στη θέση του υπουργού Αμυνας, άσχετα αν αυτοί είναι από πολλές γενιές Ελληνες και οι χώρες καταγωγής τους είναι μια μακρινή ανάμνηση;

«Έχουμε μια ιδεολογία με την οποία ή για την οποία πεθαίνουμε»

Όταν άλλοι πανηγύριζαν για την επερχόμενη και διαρκή «ευημερία» που θα γνώριζε η Ελλάδα στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη, εκείνος – άρθρο στην εφημερίδα «Τα Νέα» το 2000 – τόνιζε:

«Η κατάσταση για τη χώρα μας θα χειροτερέψει μετά την ένταξη στην ΟΝΕ (…). Κατά συνέπεια θα έχουμε για τους εργαζόμενους λιτότητα χωρίς τέλος». Η ορθότητα των εκτιμήσεών του δεν προέκυπτε από κάποιες μαντικές ή προφητικές ικανότητες. Ήταν απόρροια των ταξικών εργαλείων ανάλυσης της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας.

«Κύριε, θέλεις να γίνεις πλούσιος; Σκότωσε, ρήμαξε, κλέψε, εξαπάτησε…»

«…Η πιο μεγάλη εφεύρεση του καπιταλισμού είναι το κολοσσιαίας σημασίας γεγονός πως παραμέρισε όλα τα άλλα ιδανικά και στη θέση τους έβαλε το χρήμα, όπως γινόταν πάντα στην ιστορία χωρίς να το ομολογούν καθαρά οι πολιτικάντηδες, και οι καθηγητές της ιστορίας που τους βοηθούν αποτελεσματικά. Κύριε, θέλεις να γίνεις πλούσιος; Σκότωσε, ρήμαξε, κλέψε, εξαπάτησε, κι όταν έρθει η ώρα σου εξομολογήσου και άντε στο καλό. Ο Άγιος Πέτρος σε περιμένει στον Παράδεισο.

Αλιέντε: «Αυτά είναι τα τελευταία λόγια μου»

Σήμερα συμπληρώνονται 43 χρόνια από την εκδήλωση ενός από τα πιο αιμοσταγή φασιστικά πραξικοπήματα στην Ιστορία. Το πραξικόπημα στη Χιλή στις 11 Σεπτέμβρη 1973. Ήταν η απαρχή της πολύχρονης υπαγωγής της χώρας σε ένα από τα στυγνότερα φασιστικά καθεστώτα που επέβαλαν μέσα στον 20ό αιώνα το κεφάλαιο και οι πολυεθνικές για τη διατήρηση της εξουσίας τους.  

Στις 11 Σεπτέμβρη 1973, με τη δολοφονία του εκλεγμένου Προέδρου Αλιέντε και την ανατροπή της κυβέρνησης Λαϊκής Ενότητας, οι Αμερικανοί εγκατέστησαν τοποτηρητή τους στη Χιλή το κτηνώδες ανδρείκελό τους, τον δικτάτορα Πινοσέτ.

Το ζώο που έγινε θεός

Πριν από 70.000 χρόνια, ο χόμο σάπιενς ήταν ακόμα ένα ασήμαντο ζώο που κοιτούσε τη δουλειά του σε μια γωνιά της Αφρικής. Στις χιλιετίες που ακολούθησαν, μεταμορφώθηκε σε κυρίαρχο όλου του πλανήτη και σε φόβο και τρόμο του οικοσυστήματος. Σήμερα βρίσκεται στο χείλος της μετατροπής του σε θεό, έτοιμος ν' αποκτήσει όχι μόνο αιώνια νεότητα, αλλά και τις θεϊκές ικανότητες της δημιουργίας και της καταστροφής.

Δυστυχώς, ως τώρα το καθεστώς των σάπιενς στη γη έχει δημιουργήσει πολύ λίγα πράγματα για τα οποία μπορούμε να είμαστε περήφανοι. Έχουμε κυριαρχήσει στο περιβάλλον μας, έχουμε αυξήσει την παραγωγή τροφής, έχουμε χτίσει πόλεις, ιδρύσαμε αυτοκρατορίες και δημιουργήσαμε εκτεταμένα εμπορικά δίκτυα. Μειώσαμε, όμως, την οδύνη στον κόσμο; Ξανά και ξανά, μεγάλα άλματα στη δύναμη των ανθρώπων δεν βελτίωσαν ιδιαίτερα τη ζωή του μεμονωμένου σάπιενς και συνήθως προκάλεσαν απέραντη δυστυχία στα άλλα ζώα.

Στην Τεργέστη συντροφιά με τον Τζέιμς Τζόις

Μια περιήγηση στα «στέκια» του λιμανιού της Αδριατικής, εκεί όπου σύχναζε και έζησε για δώδεκα χρόνια ο ιρλανδός συγγραφέας και ποιητής.

«Πρωτεύουσα του πουθενά» χαρακτηρίζει την Τεργέστη η συγγραφέας Τζαν Μόρις. Βρίσκομαι μπροστά στο κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού, ενώ φυσάει βόρειος άνεμος που απειλεί να ξηλώσει ακόμη και τους γερανούς στο λιμάνι, κι αναρωτιέμαι αν το νεαρό ζευγάρι που έφθανε εδώ στις 20 Οκτωβρίου 1904 φανταζόταν πως η πόλη αυτή βρισκόταν στο «πουθενά».

Born in the USA

Ήταν 4 Ιουλίου 1776 όταν στη συνέλευση που συγκαλείται στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ ψηφίζεται ένα κείμενο κοσμοϊστορικής σημασίας: Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας. 
 
Εκεί ήταν που οι πρωταγωνιστές στη σύνταξη της Διακήρυξης, ο Τόμας Τζέφερσον, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος και ο Τζον Άνταμς διακηρύσσουν την απεξάρτηση των ΗΠΑ από την Αγγλία και διατρανώνουν:

Άρης Βελουχιώτης: “Εγώ, παιδί του Ελληνικού Λαού, ορκίζομαι…”

«Πριν κάμποσο καιρό, πάνου στη Λιάκουρα, στο αετοχώρι το Δαδί, ρώτησα ένα παιδί ως οχτώ χρονώ:

- Τον ξέρεις τον Άρη;
- Ναι, μου λέει. Τον ξέρω.
- Τον είδες ποτέ σου;
- Όχι. Μα τόνε ξέρω.
- Πώς είναι;
- Τρεις βολές πιο αψηλός απ' τον πατέρα μου. Κι έχει ένα μεγάλο-μεγάλο κόκκινο άλογο. Και πίσω τον ακολουθάει πάντοτες ένας τρανός αητός με μια σημαία. 
Μιαν άλλη φορά, στα Τρίκαλα, ρώτησα ένα “αετόπουλο” που πέρναγε τις γραμμές του οχτρού μεταφέροντας μαντάτα στους αντάρτες μέσα στο κούφωμα ενός καλαμιού.