Σ’αυτό το φόντο, οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών δεν θα ξέφευγαν από το πλαίσιο μιας φριχτής μεν, πληκτικής δε επανάληψης, αν δεν υπήρχε ένα καινούργιο στοιχείο: η ταυτόχρονη επιστροφή όλων των φαντασμάτων του κοντινού παρελθόντος σε μια εκρηκτική συνέργεια, που απειλεί να ανατινάξει εκ θεμελίων την προοπτική των δύο κρατών.
Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου εμφανιζόταν έτοιμη να δώσει το σύνθημα για μαζική εισβολή χερσαίων δυνάμεων στη Γάζα με υποτιθέμενο στόχο να σταματήσει την εκτόξευση ρουκετών, που στέλνουν χιλιάδες αλαφιασμένους Ισραηλινούς στα καταφύγια, υπό τους δαιμονικούς ήχους των σειρήνων. Είχε προηγηθεί ένα εφιαλτικό τριήμερο για τη Γάζα, στη διάρκεια του οποίου πάνω από 100 Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων περίπου 20 γυναικόπαιδα, έχασαν τη ζωή τους από τους ανηλεείς βομβαρδισμούς της ισραηλινής αεροπορίας.
Αφορμή για τη νέα πυράκτωση στάθηκε η απαγωγή και δολοφονία τριών Ισραηλινών εποίκων, ηλικίας 16 έως 19 ετών, στη Δυτική Οχθη, τον περασμένο μήνα. Ο Νετανιάχου ενοχοποίησε για την τριπλή δολοφονία τη Χαμάς, χωρίς να προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία, για να ακολουθήσουν αιματηρές επιδρομές στη Δυτική Οχθη εναντίον Παλαιστινίων μαχητών, με δεκάδες θύματα και εκατοντάδες συλλήψεις. Η Χαμάς απάντησε με ρουκέτες, που σκόρπισαν τον πανικό στα αστικά κέντρα του Ισραήλ, χωρίς να προκαλέσουν θύματα και ο Νετανιάχου κλιμάκωσε την εκστρατεία του με τον τρίτο πόλεμο στη Γάζα μέσα σε έξι χρόνια.
Το πρόσχημα
Η εντελώς δυσανάλογη απάντηση του Ισραήλ επιτρέπει την εικασία ότι η δολοφονία των τριών Εβραίων εποίκων ήταν απλώς το πρόσχημα. Πραγματικός στόχος του Νετανιάχου ήταν να ανατρέψει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας που σχημάτισαν οι Παλαιστίνιοι στις αρχές Ιουνίου, με στήριξη της Φατάχ, της Χαμάς και της παλαιστινιακής Αριστεράς, κλείνοντας το βαθύ ρήγμα των εμφύλιων διενέξεων. Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ενωση αναγνώρισαν τη νέα κυβέρνηση, υπολογίζοντας ότι οι Παλαιστίνιοι θα είχαν πλέον μία φωνή προς τα έξω και οι Ισραηλινοί έναν αξιόπιστο συνομιλητή. Αλλά αυτό ήταν το τελευταίο πράγμα που επιθυμούσε ο Νετανιάχου, στρατηγικός στόχος του οποίου είναι η εδραίωση των τετελεσμένων με τη δραματική επέκταση των εβραϊκών εποικισμών στα κατεχόμενα εδάφη και όχι η δημιουργία παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967.
Ενδεχομένως, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υπολογίζει ότι οι περιφερειακοί συσχετισμοί δυνάμεων του επιτρέπουν, αυτή τη φορά, να εισβάλει στη Γάζα και να συντρίψει τη Χαμάς χωρίς να πληρώσει μεγάλο πολιτικό τίμημα. Το 2012, το Ισραήλ αναγκάστηκε να συνομολογήσει εκεχειρία ύστερα από τη δυναμική μεσολάβηση του ισλαμιστή προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι. Σήμερα, ο Μόρσι είναι στη φυλακή και o διάδοχός του, στρατάρχης Αμπντελφατάχ Σίσι, θεωρεί τη Χαμάς παρακλάδι του βασικού, εσωτερικού αντιπάλου του, των Αδελφών Μουσουλμάνων, επομένως δεν αισθάνεται καμία ιδιαίτερη πίεση να τη βγάλει από τη δύσκολη θέση.
Ενας νέος πόλεμος στη Γάζα θα ήταν, ωστόσο, παιχνίδι υψηλού ρίσκου. Πρώτα απ’ όλα, το Ισραήλ θα είχε απέναντί του όχι μόνο τη Χαμάς, αλλά το σύνολο των παλαιστινιακών οργανώσεων – ήδη ο Αμπάς κάνει λόγο για «γενοκτονία». Επειτα, το Ισραήλ κινδυνεύει να προκαλέσει τρίτη παλαιστινιακή Ιντιφάντα, για την οποία προειδοποιούν όλες οι σοβαρές εφημερίδες της Δύσης ύστερα από τις πρώτες εκρήξεις που προκάλεσε η αποτρόπαιη απαγωγή και δολοφονία 16χρονου Παλαιστινίου από Εβραίους ακροδεξιούς στην Ιερουσαλήμ: το τσουνάμι οργισμένων διαδηλώσεων κατέκλυσε όχι μόνο τη Δυτική Οχθη, αλλά και τη Ναζαρέτ, όπως και άλλες πόλεις του Ισραήλ με μεγάλο αραβικό πληθυσμό.
Κι αν ο Νετανιάχου πιστεύει ότι έχει βρει έναν βολικό αντίπαλο στο πρόσωπο της ισλαμικής Χαμάς, θα δυσκολευθεί πολύ περισσότερο να τα βγάλει πέρα, στο μεγάλο δικαστήριο της διεθνούς κοινής γνώμης, όταν βρεθεί απέναντι στα ανήλικα παιδιά, που θα αντιμετωπίζουν τα ισραηλινά τανκς με πέτρες και σφεντόνες.
Ηφαίστειο η Δυτ. Οχθη
«Στην κηδεία του 16χρονου δολοφονημένου Αμπού Χντέιρ, οργισμένοι Παλαιστίνιοι κραύγαζαν “Ιντιφάντα, Ιντιφάντα!”, καλώντας σε μια καινούργια εξέγερση εναντίον του Ισραήλ», έγραφε ο ανταποκριτής του βρετανικού Observer, την περασμένη Κυριακή. Από την πλευρά της, η γαλλική Le Monde αναρωτιόταν, σε μεγάλο αφιέρωμά της, μήπως «η τρίτη Ιντιφάντα έχει κιόλας αρχίσει», διαπιστώνοντας «παλαιστινιακή οργή κατά του Ισραήλ και του Αμπάς». Στα σχετικά ρεπορτάζ αφθονούν οι μαρτυρίες Παλαιστινίων που εξοργίζονται από τη συνεχιζόμενη συνεργασία της Παλαιστινιακής Αρχής με τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας και ζητούν την απεμπλοκή από τις συνθήκες του Οσλο και την επιστροφή στον δρόμο της ειρηνικής ή και ένοπλης εξέγερσης κατά του Ισραήλ.
Σχολιάζοντας αυτές τις εξελίξεις, οι Financial Times προειδοποιούσαν, την περασμένη Τετάρτη, τον Νετανιάχου για τους κινδύνους από τον επαπειλούμενο ενταφιασμό της προοπτικής των δύο κρατών: «Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι είναι εβραϊκό κράτος και δημοκρατία ταυτόχρονα. Αλλά δεν θα μπορεί να τα έχει και τα δύο αν διαιωνισθεί η κατοχή της Δυτικής Οχθης, με τα 2,5 εκατομμύρια των Αράβων».
Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου