Δηλαδή πριν ξεσπάσει ένα μεγάλο κακό, π.χ. πόλεμος, ήδη το κακό έχει φωλιάσει στο μυαλό των ανθρώπων και τους δημιουργεί την εντύπωση πως υπηρετούν το καλό. Αυτό ταιριάζει απόλυτα και στη σημερινή Ελλάδα. Περίπου τέσσερα εκατομμύρια Ελληνες είναι στα όρια της φτώχειας, κάτω από τα όρια της φτώχειας, μέχρι την απόλυτη φτώχεια, συνεπεία των μνημονίων και της λιτότητας. Εντούτοις, τα τρία μνημόνια τα έφεραν κυβερνήσεις που ψήφισε ο ελληνικός λαός. Με άλλα λόγια, ψήφισε την καταστροφή του πιστεύοντας πως ψήφισε τη σωτηρία του.
Και δεν έχουμε κανένα δείγμα που να μας κάνει να πειστούμε πως αυτός ο λαός κατάλαβε το λάθος του. Αντίθετα, η αδράνειά του σημαίνει αποδοχή αυτής της συμφοράς. Και αυτό σημαίνει πως άνοιξε μια βασιλική οδός για τις μελλοντικές συμφορές που θα είναι χειρότερες από τις σημερινές. Να περιμένουμε περιβαλλοντικές καταστροφές, επιδημίες, λιμούς, πολέμους [...].
Η πρόθεση του συγγραφέα αυτών των κειμένων δεν ήταν απλώς ο σχολιασμός της πραγματικότητας, αλλά η ανάλυσή της. Ζούμε σε μια εποχή σύγχυσης. Ο,τι είχε προταθεί ως απελευθερωτικό πρόταγμα τον δέκατο ένατο και τον εικοστό αιώνα, μέσα από τις ιδέες του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού, αποδείχθηκε το αντίθετό του. Ο κομμουνισμός όπως διαμορφώθηκε από την ΕΣΣΔ ήταν ένας νέος ολοκληρωτισμός. Οπου εφαρμόστηκε απέτυχε και κατέρρευσε ή μεταλλάχτηκε σε ακραίο καπιταλισμό (Κίνα). Η σοσιαλδημοκρατία παντού, σε όλο τον κόσμο, έγινε μια Δεξιά. Και σε μερικές περιπτώσεις, πιο ακραία από τη Δεξιά (περίπτωση Μπλερ). Και έτσι φτάσαμε σε έναν πολιτικό μεσαίωνα.
Αρα μας χρειάζεται ένας νέος Διαφωτισμός. Εδώ και περίπου τριάντα χρόνια, ο γράφων υπηρέτησε αυτήν την ιδέα στο μέτρο του δυνατού και στο όριο των ικανοτήτων του. Η ανθρωπότητα, στη μακρόχρονη πορεία της, μας έχει εφοδιάσει με πλούσια όπλα. Και εμείς, όλοι αυτοί που θέλουμε κοινωνική δικαιοσύνη, τα αγνοούμε. Εχουμε μείνει σε δύο λείψανα ιδεολογημάτων, τον κομμουνισμό και τη σοσιαλδημοκρατία, και προσπαθούμε με αυτά να διαβάσουμε την πραγματικότητα, ενώ στην ουσία είναι η τύφλωσή μας και η αποκοπή μας από την πραγματικότητα.
Και τα απολιθώματα δεν μπορούν να γίνουν τα νέα πρίσματα που μας χρειάζονται για να δούμε την αλήθεια. Αρα μας χρειάζεται μια νέα καθαρή ματιά, που να αξιοποιεί όλη τη συσσωρευμένη σοφία της ανθρωπότητας. Εργο βαρύ και δυσβάσταχτο. Και εδώ κάνει ο καθένας ό,τι μπορεί. Και το παράδειγμα του μικρού κολιμπρί είναι εξόχως διδακτικό: Οταν έπιασε φωτιά το δάσος, όλα τα ζώα χώθηκαν στη λίμνη για να σωθούν. Αλλά ένα μικρό κολιμπρί κουβαλούσε νερό με το ράμφος του και έριχνε στην καρδιά της φωτιάς. «Τι κάνεις;» τον ρώτησε ο βασιλιάς της ζούγκλας, το λιοντάρι. «Δεν βλέπεις πως αυτό που κάνεις είναι μάταιο;» Και το κολιμπρί απάντησε ψυχρά: «Κάνω αυτό που μου αναλογεί». Εμείς κάνουμε αυτό που μας αναλογεί έχοντας πλήρη συνείδηση των λιγοστών μας δυνάμεων;
Πριν ψάξουμε να βρούμε το φταίξιμο στους άλλους, ας κοιτάξουμε να βρούμε τη δική μας ευθύνη. Μήπως η αδράνειά μας είναι η καλύτερη συμμαχία με τους καταπιεστές μας; Και μήπως το όλο σύστημα δουλεύει για να μας κάνει αδρανείς και άβουλους, μέσα από τεχνικές ιδιαίτερα επεξεργασμένες, που εμείς τις καταπίνουμε αμάσητες; (Κατανάλωση, μαζική κουλτούρα, τηλεόραση, βόλεμα και πάνω από όλα το τομάρι μας, έξω και πάνω από την κοινωνία).
Αυτό δεν είναι συμμαχία με τους καπιταλιστές; Πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να επιλέγει ελεύθερα να ψηφίσει υπέρ της φτώχειας του, της ανεργίας του, της αστεγίας του και της εξαθλίωσής του; Να τα δέχεται όλα αυτά παθητικά και το μόνο που τον νοιάζει όταν φτάσει στον πάτο της κοινωνίας είναι να βρει ένα απάγκιο για να στρώσει τις κουβέρτες του;
Προφανώς αυτές οι συμφορές δεν ήρθαν με το όνομά τους. Αλλαξαν όνομα με τον μυθικό-προπαγανδιστικό λόγο των πολιτικών κομμάτων εξουσίας και των κυρίαρχων ΜΜΕ και ονομάστηκαν προκοπή και ανάκαμψη. Η παλιά πληγή της ανθρωπότητας από την εποχή που η εξουσία και οι μεσσίες ανέλαβαν να μας κυβερνούν. Και μας έπεισαν πως το κακό είναι για το καλό μας και το καλό είναι για το κακό μας [...].
Καθοριστικό ρόλο για την επικράτηση της μιας και μοναδικής αλήθειας ήταν οι μονοθεϊστικές θρησκείες που έγιναν ιδεολογίες των αυτοκρατοριών [...]. Ποια είναι η μόνη και μοναδική αλήθεια της εποχής μας; Αυτή δεν είναι ούτε θρησκευτική ούτε πολιτική. Είναι οικονομική. Είναι το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού, δηλαδή το παρόν καθεστώς του αρπακτικού καπιταλισμού, που έχει αναγάγει το κέρδος σε μια νέα μονοθεϊστική θρησκεία. Και εδώ ο άνθρωπος είναι αναλώσιμος. Δεν έχει καμία αξία και καμία σημασία. Τα πάντα λειτουργούν για το 1% του πληθυσμού του πλανήτη που έχει σχεδόν όλο τον πλούτο της Γης. Και όλο το παγκόσμιο σύστημα είναι έτσι διαμορφωμένο για να αναπαράγει αυτήν την ανισότητα και να τη διαιωνίζει.
Και αυτό αποτελεί μονόδρομο για κάθε χώρα. Και είναι λάθος να πιστεύουμε πως ο ναζισμός και ο φασισμός κατέρρευσαν μετά τη συντριβή των αντίστοιχων καθεστώτων με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ηττήθηκε μονάχα μια έκφραση του ολοκληρωτισμού όπως αυτή είχε μορφοποιηθεί από τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι. Αλλά η ουσία του διαφυλάχτηκε και μεταλλάχτηκε και πήρε την καθόλου νόμιμη μορφή του αντικομμουνισμού και του αντισοβιετισμού.
Την επομένη του θριάμβου των Συμμάχων, δεν ήρθε η πολυπόθητη ειρήνη. Ενας νέος πόλεμος άρχισε, ο λεγόμενος «Ψυχρός» που δεν ήταν και τόσο ψυχρός όσο δήλωνε το όνομά του. Απλά μεταφέρθηκε στην περιφέρεια, έγινε θερμός και εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί. Και έχουμε το εξής παράδοξο. Ο εθνικισμός-φασισμός παρουσιάζεται αντισυστημικός και εναντίον του καπιταλισμού. Αυτό έκαναν και ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι και όλοι οι υπόλοιποι φασίστες.
Εντούτοις οι πρώτοι που στήριξαν αυτά τα ολοκληρωτικά καθεστώτα ήταν οι βιομήχανοι και οι τραπεζίτες, που είδαν τα κέρδη τους να εξακοντίζονται στα ύψη γιατί οι εργαζόμενοι είχαν εγκλειστεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όχι αναγκαστικά σε αυτά των ολοκαυτωμάτων, αλλά σε αυτά της κοινωνίας. Αυτό ήταν σε τελική ανάλυση το έργο τους [...].
Τι μπορούμε να κάνουμε μπροστά σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση που λίγοι τη συνειδητοποιούν, προτιμούν να ζουν με τις αυταπάτες τους και τις ψευδαισθήσεις τους και δεν βλέπουν τη συμφορά και την καταστροφή που έρχεται αθόρυβα και καραδοκεί μπροστά από την πόρτα του καθενός;
Το πρώτο πράγμα είναι να απαλλαγούμε από τις ψευδαισθήσεις μας και τις αυταπάτες μας. Πράγμα εξαιρετικά δύσκολο και επώδυνο, γιατί συχνά μέσα από αυτές έχουμε χτίσει την προσωπικότητά μας. Αλλά το κολιμπρί είναι μπροστά στα μάτια μας. Και δεν κουβαλάει μονάχα νερό. Με το πέταγμά του μας οδηγεί σε νέους ορίζοντες.
Αποσπάσματα από τα προλεγόμενα του νέου βιβλίου του Περικλή Κοροβέση "Στο κέντρο του περιθωρίου", εκδόσεις «Oportuna» (efsyn.gr).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου