Όπως είναι φυσικό, οι πολιτικοί - και ιδιαίτερα οι Ρεπουμπλικάνοι - είναι αποφασισμένοι να πετάξουν στα σκουπίδια ό,τι λειτουργεί, και να προωθήσουν ό,τι δεν λειτουργεί. Ας πάμε λοιπόν στην τελευταία πραγματικά κακή ιδέα του Μιτ Ρόμνεϊ, που αποκαλύφθηκε την Ημέρα των Βετεράνων: να ιδιωτικοποιηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, η Υπηρεσία Υγείας των Βετεράνων (Veterans Health Administration, V.H.A.).Αυτό που ο κ. Ρόμνεϊ και όλοι οι άλλοι πρέπει να γνωρίζουν, είναι πως η V.H.A. αποτελεί μια τεράστια επιτυχία, που προσφέρει σημαντικά διδάγματα προς μίμηση γιά κάθε μελλοντική μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας.
Πολύς κόσμος ίσως διατηρεί μια κακή εικόνα για τις υπηρεσίες υγείας των βετεράνων, βασισμένη στην απαίσια κατάσταση του συστήματος πριν δυο δεκαετίες. Επί κυβερνήσεως Κλίντον, ωστόσο, η V.H.A. ανασυγκροτήθηκε, πετυχαίνοντας έναν αξιολογο συνδυασμό μεταξύ αυξημένης ποιότητας υπηρεσιών και ελεγχόμενου κόστους. Σειρά μελετών έχει αποδείξει πως η V.H.A. παρέχει στους δικαιούχους της καλύτερες υπηρεσίες υγείας από εκείνες που απολαμβάνουν οι περισσότεροι Αμερικανοί, παρά το γεγονός ότι η εν λόγω υπηρεσία έχει συγκρατήσει το κόστος λειτουργίας της σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα, σε σχέση με το κόστος του συστήματος Medicare, αλλά και των ιδιωτικών ασφαλιστικών «πακέτων». Επιπροσθέτως, η V.H.A. πρωτοπορεί υιοθετώντας πλήθος καινοτομιών που μειώνουν το κόστος, όπως π.χ. την αποθήκευση των ιατρικών ιστορικών σε ψηφιακή μορφή.
Τι κρύβεται πίσω από αυτή την επιτυχία; Το σημαντικότερο είναι πως η V.H.A. είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα, που προσφέρει υπηρεσίες περίθαλψης τις οποίες πληρώνει από την «τσέπη» του. Έτσι, λειτουργεί ελεύθερο από τα διεστραμμένα κίνητρα που δημιουργούνται όταν οι γιατροί και τα νοσοκομεία κερδίζουν από ακριβές εξετάσεις και θεραπείες, ανεξάρτητα από το αν αυτές έχουν ή όχι πραγματικό ιατρικό αποτέλεσμα. Κι ακόμα, επειδή οι ασθενείς της V.H.A. δεν είναι «περαστικοί», αλλά δικαιούνται μακροχρόνια φροντίδα, η υπηρεσία έχει ισχυρότερο κίνητρο να επενδύσει στην πρόληψη από ό,τι οι ιδιωτικές ασφαλιστικές, των οποίων πολλοί από τους πελάτες αλλάζουν καλυψη μετά από μερικά χρόνια.
Ναι λοιπόν, αυτό είναι το «κοινωνικοποιημένο φάρμακο» - αν και ορισμένα ιδιωτικά πακέτα κάλυψης όπως το «Kaiser Permanente» στις ΗΠΑ, μοιράζονται αρκετές από τις αρετές της V.H.A. Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι το σύστημα λειτουργεί- και μας δείχνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε για να επιλύσουμε τα ευρύτερα προβλήματα του συστήματος υγείας των ΗΠΑ.
Κι όμως, ο κ.Ρόμνεϊ πιστεύει πως το να δίνεις στους βετεράνους κουπόνια χρηματοδότησης, με τα οποία θα αγοράζουν υπηρεσίες υγείας από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, θα έχει με κάποιο τρόπο καλύτερα αποτελέσματα από το ισχύον σύστημα. Γιατί;
Λοιπόν, αυτοί οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν έμμονη ιδέα με τα κουπόνια. Πριν λίγους μήνες ο βουλευτής Πολ Ράιαν παρουσίασε ολόκληρο σχέδιο για το πώς θα μετατρέψουμε ολόκληρο το σύστημα Medicare σε ένα σύστημα κουπονιών: αλλά και το σχέδιο του κ. Ρόμνεϊ για την Medicare, παρόμοιες γραμμές ακολουθεί, με το επιχείρημα - το ίδιο πάντα - ότι «ο ανταγωνισμός του ιδιωτικού τομέα» θα ρίξει τα κόστη της περίθαλψης.
Όμως έχουμε πολλές αποδείξεις για το πώς λειτουργεί ο ανταγωνισμός των ιδιωτών στον κλάδο της υγείας, και δεν είναι καθόλου ευνοϊκός για τους πελάτες τους. Η αγορά της ατομικής ασφάλισης, που πλησιάζει περισσότερο απ΄ όλες στο συντηρητικό ιδεώδες του ελεύθερου ανταγωνισμού, παρουσιάζει δυσανάλογα υψηλά διοικητικά κόστη, χωρίς ταυτόχρονα να περιορίζει τα άλλα κόστη. Για παράδειγμα το πρόγραμμα «Medicare Advantage», που επιτρέπει σε δικαιούχους του συστήματος Medicare να αγοράζουν εμμέσως ιδιωτικές υπηρεσίες περίθαλψης, παρουσιάζει πολύ υψηλότερο κόστος λειτουργίας από ό,τι το παραδοσιακό κρατικό πρόγραμμα.
Και η διεθνής εμπειρία όμως συμβαδίζει με την αμερικανική. Τα πιο αποδοτικά συστήματα υγείας είναι τα ολοκληρωμένα συστήματα όπως η V.H.A., ακολουθούμενα από συστήματα εισφορών, όπως το Medicare: όσο πιο αποκρατικοποιημένο είναι το σύστημα, τόσο χειρότερα αποδίδει.
Για να είμαστε δίκαιοι με τον κ. Ρόμνεϊ, η στάση του στο θέμα είναι κάπως ηπιότερη σε σχέση με άλλους στο κόμμα του, με την έννοια ότι αυτός τουλάχιστον δηλώνει ότι το υπάρχον σύστημα της V.H.A. θα παραμείνει «διαθέσιμο» στους δικαιούχους του, όπως υπόσχεται να συμβεί και με το παραδοσιακό πρόγραμμα Medicare. Στην πράξη, ωστόσο, είναι βέβαιο ότι ακόμη και η μερική ιδιωτικοποίηση αυτών των υπηρεσιών θα οδηγήσει σε υπονόμευση της δημόσιας πλευράς τους. Για παράδειγμα, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει η V.H.A. είναι ότι τα νοσοκομεία της είναι πολύ λίγα και «απλωμένα» για να καλύψουν όλο το έθνος: πρόβλημα που σίγουρα θα χειροτερέψει, αν ένας μεγάλος αριθμός βετεράνων ενθαρρυνθεί να εγκαταλείψει το υπάρχον σύστημα.
Τι κρύβεται λοιπόν πίσω από την ψύχωση των Ρεπουμπλικάνων με την ιδιωτικοποίηση και την «κουπονοποίηση»; Η ιδεολογία τους, φυσικά. Η άποψη ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι πάντα καλύτερος από το δημόσιο αποτελεί κυριολεκτικά άρθρο πίστεως για το κόμμα αυτό, και καμιά απόδειξη περί του αντιθέτου δεν μπορεί να κλονίσει αυτό το «πιστεύω».
Στην πραγματικότητα, είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς την αίσθηση ότι οι Ρεπουμπλικάνοι απολαμβάνουν ιδιαίτερα την διάλυση όσων κυβερνητικών προγραμμάτων αποτελούν ζωντανά παραδείγματα του γεγονότος ότι η ιδεολογία τους είναι λανθασμένη. Οι παραφουσκωμένοι στρατιωτικοί προϋπολογισμοί δεν τους ενοχλούν και πολύ - ο κ. Ρόμνεϊ έχει υποσχεθεί να αντιστρέψει τις περικοπές αμυντικών δαπανών του κ. Ομπάμα, παρά το γεγονός ότι τέτοιες περικοπές δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Αντίθετα, επιτυχημένα κοινωνικά προγράμματα, όπως το σύστημα περίθαλψης των βετεράνων, το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης και το Medicare παραμένουν στο στόχαστρό τους.
Μια τελευταία σκέψη: ίσως μετά απ΄ όλα αυτά να πρέπει τελικά να ψηφίσουμε τον Ρικ Πέρι. Όποιος Ρεπουμπλικάνος και να εκλεγεί, είναι βέβαιο πως θα υπονομεύσει τα κυβερνητικά προγράμματα που λειτουργούν καλύτερα. Όμως ο κ. Πέρι μπορεί να ξεχάσει ποια προγράμματα έπρεπε να καταστρέψει…
Paul Krugman
ΤΟ ΒΗΜΑ/Τhe NewYork Times
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου