Η μεγαλύτερη χώρα του αραβικού κόσμου βρέθηκε ξανά στη δίνη της εξέγερσης, με επίκεντρο την πλατεία - σύμβολο της Αραβικής Ανοιξης, την πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο.
- Τί πυροδότησε τις νέες διαδηλώσεις;
- Η αγανάκτηση για τις παλινωδίες του αιγυπτιακού στρατού ως προς την ρητή δέσμευσή του να παραχωρήσει την εξουσία σε εκλεγμένους πολιτικούς έχει αυξηθεί τους τελευταίους μήνες. Πολιτικοί και ακτιβιστές είναι ιδιαίτερα καχύποπτοι, εκτιμώντας ότι το στρατιωτικό συμβούλιο, που ανέλαβε την εξουσία μετά την απομάκρυνση του τέως προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ στις 11 Φεβρουαρίου εφέτος, θέλει μεν να παραδώσει την καθημερινή διακυβέρνηση, αλλά να διατηρήσει υπερεξουσίες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την πολιτική εξουσία στο μέλλον. Οι νέες ταραχές ξέσπασαν στις 18 Νοεμβρίου με αφορμή την πρόταση της διορισμένης από τον στρατό μεταβατικής κυβέρνησης να προβλέπεται στο νέο Σύνταγμα ρόλος εγγυητή του πολιτεύματος για τις ένοπλες δυνάμεις, ενώ ο αμυντικός προϋπολογισμός θα παραμένει αδιαφανής, δηλαδή δεν θα εγκρίνεται από τη Βουλή. Οι βίαιες τακτικές των δυνάμεων καταστολής του καθεστώτος προκάλεσαν δεκάδες νεκρούς, έφεραν στο νου την εποχή Μουμπάρακ και προκάλεσαν την οργή των διαδηλωτών, πείθοντάς τους ότι οι στρατηγοί που υπηρετούσαν τον πρώην πρόεδρο σφετερίστηκαν την επανάστασή τους.
- Τί θα κατευνάσει τους διαδηλωτές;
- Τα πιο συνηθισμένα συνθήματα είναι «Κάτω, κάτω η εξουσία του στρατού!» και «Ο λαός θέλει να ρίξει τον στρατάρχη!», αναφερόμενοι στον 76χρονο στρατάρχη Μοχάμεντ Χουσέιν Ταντάουι, πρώην υπουργό Άμυνας του Μουμπάρακ και νυν ηγέτη του κυβερνώντος στρατιωτικού συμβουλίου. Σε αντίθεση με τις διαδηλώσεις κατά του Μουμπάρακ τα αιτήματα είναι περισσότερο ποικίλα: δεν ζητούν απλά από τον Ταντάουι να παραιτηθεί, κάποιοι ζητούν κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας ενώ άλλοι απαιτούν το στρατιωτικό συμβούλιο να αντικατασταθεί από ένα πολιτικό συμβούλιο που θα διαχειριστεί τη μετάβαση της Αιγύπτου στη δημοκρατία. Αλλοι ζητούν προεδρικές εκλογές μέχρι τον Απρίλιο, πολύ νωρίτερα από το στρατιωτικό χρονοδιάγραμμα, το οποίο μπορεί να επιτρέψει στην ένστολη αιγυπτιακή ελίτ να ελέγχει την εξουσία μέχρι τις αρχές του 2013. Τώρα κρίνεται το εάν οι ένοπλες δυνάμεις θα απεμπολήσουν υπερεξουσίες, αφήνοντας τους πολίτες να αναλάβουν τα ηνία. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η πολιτική απάντηση του στρατού στους επικριτές του είναι «πολύ λίγη και ήρθε πολύ αργά» - όπως ακριβώς του Μουμπάρακ.
- Τί θα συμβεί στην μακρά εκλογική διαδικασία που ξεκινά τη Δευτέρα;
- Ο στρατός, οι ισλαμιστές της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, τα μεγαλύτερα κόμματα και οι περισσότεροι πολιτικοί της Αιγύπτου συμφωνούν ότι οι βουλευτικές εκλογές πρέπει να διεξαχθούν στην ώρα τους. Η ψηφοφορία σε τρεις φάσεις για την Κάτω Βουλή ξεκινά στις 28 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει μέχρι τον Ιανουάριο. Αλλά η πρόσφατη αιματοχυσία εγείρει ερωτηματικά για το εάν ο στρατός και η αστυνομία μπορούν να διασφαλίσουν τη ψηφοφορία ώστε το αποτέλεσμά της να γίνει αποδεκτό από όλους τους Αιγύπτιους. Οι εκλογές δεν θα τερματίσουν τη μάχη εξουσίας με τον στρατό, ο οποίος ασκεί την εκτελεστική εξουσία. Ωστόσο η νέα Βουλή θα είναι συντακτική, υπεύθυνη για την διατύπωση και υιοθέτηση ενός πιο δημοκρατικού Συντάγματος. Συνεπώς η πρώτη ελεύθερα εκλεγμένη αιγυπτιακή Εθνοσυνέλευση, εφόσον η ψηφοφορία διεξαχθεί ομαλά, θα διαθέτει τέτοιο ηθικό βάρος που ο στρατός δύσκολα θα την αγνοήσει.
- Τί θα συμβεί στον στρατό;
- Ακόμη και αν ο στρατός συμφωνήσει σε πρόωρες προεδρικές εκλογές, παραδώσει την εξουσία και αποσυρθεί στους στρατώνες, έχει τόσο μεγάλα συμφέροντα και τόσα αποθέματα ισχύος, βασισμένα (και) στην προνομιακή του σχέση με τη Δύση και τις ΗΠΑ, ώστε το πιθανότερο είναι πως θα διατηρήσει την επιρροή του για πολλά χρόνια - είτε αυτή αποτυπωθεί στο Σύνταγμα είτε όχι. Ο στρατός ελέγχει ένα μεγάλο μέρος της αιγυπτιακής οικονομίας συμμετέχοντας ως «επιχειρηματίας» σε εργοστάσια, ακίνητα και τον κατασκευαστικό τομέα. Παρά την αξίωση των πολιτών για μεγαλύτερη διαφάνεια, ο προϋπολογισμός των ενόπλων υνάμεων κατά πάσα πιθανότητα θα μείνει αδιαφανής και μακριά από τον έλεγχο του κοινοβουλίου.
Το Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου