 |
| Ένα σχόλιο για την ελληνική κρίση |
Αλλά είναι η πρώτη φορά που γράφω στη σκιά του "ζωντανού" πολιτισμού μας. Καθώς το βλέμμα μου ξεφεύγει από τον λόφο της Ακρόπολης, αναρωτιέμαι τι μπορεί να σκέφτονται οι απέναντί μου που χαμηλόφωνα απολαμβάνουν τον καφέ τους στον δεύτερο όροφο του Μουσείου υπό την θέα του υπέροχου Παρθενώνα. Ίσως να σκεφτόμαστε το ίδιο...
Κάτω απ' την Ακρόπολη τί υπάρχει; Μόλις χαμηλώσεις το βλέμμα σου, οτιδήποτε θετικό έχει ξυπνήσει μέσα σου δίνει την θέση του σε αυτό που βρίσκεται κάτω απ' την Ακρόπολη. Η ελληνική κρίση σε προσγειώνει αμέσως στην δυσάρεστη πραγματικότητα που απλώνεται δίπλα σου. Όμως, σήμερα δεν θα φοβηθώ ότι θα με πιάσει απελπισία αν σκεφτώ και γράψω ένα σχόλιο για την κρίση αυτή.
Έξι χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης και τέσσερα χρόνια σκληρής λιτότητας, η απελπισία έχει πια μετατραπεί σε μια αέναη προσπάθεια ερμηνείας ή κατανόησης της ελληνικής κρίσης. Εξακολουθώ να την αποκαλώ ελληνική κρίση, γιατί η δική μας είναι ιδιαίτερη ή ιδιάζουσα. Εμείς πάθαμε πανωλεθρία. Όπως όλοι, έχω υποστεί ριζική μείωση οικονομικού "χώρου" προς κατανάλωση, βιώνω τα δεινά της παιδείας κι ανήκω σε μια γενιά που θα "πληρώνει τα σπασμένα" για πάντα με κίνητρο να μην τα κληροδοτήσει στα δικά της παιδιά, διότι οι γονείς μας είναι αμετανόητα νεοέλληνες. Τόσα χρόνια διάφοροι, πάρα πολλοί, προσπαθούν να μας εξηγήσουν τι μας συμβαίνει, για ποιους λόγους φτάσαμε εδώ και ποιο αύριο υπάρχει. Ανεπιτυχώς και ψευδώς τις περισσότερες φορές.
Την ίδια περίοδο όλα αυτά τα χρόνια λιτότητας, η ευρωπαϊκή πολιτική αποδεικνύεται πολύ κατώτερη των περιστάσεων και ανήμπορη να παρουσιάσει ένα μοντέλο αντιμετώπισης της κρίσης χωρίς να ισοπεδωθούν τα πάντα. Δικαιολογούν οι ευρωπαίοι εταίροι τόσα χρόνια την λιτότητα που εφαρμόζεται στην Ελλάδα ως αναγκαία λόγω της "ιδιαιτερότητας" της ελληνικής κρίσης. Εμείς εδώ αναρωτηθήκαμε ποτέ γιατί τη δική μας κρίση την χαρακτηρίζουν τέσσερα χρόνια "ιδιαίτερη";
Πιστεύω ακράδαντα πως το βασικότερο χαρακτηριστικό του νεοελληνικού βίου είναι η αδυναμία παραγωγής δημόσιου λόγου και σκέψης. Αυτή είναι η ιδιαιτερότητά μας. Και εξηγούμαι. Το οικονομικό σοκ που βιώνουμε από το 2010 δεν είναι μια συγκυρία που προέκυψε από το πουθενά. Το μη φυσιολογικό, συνεπώς, είναι που μέχρι σήμερα δεν έχει αρθρωθεί ένας ειλικρινής και εμπεριστατωμένος δημόσιος λόγος που να εξηγεί τι έγινε και φτάσαμε στο μνημόνιο, γιατί προέκυψε αυτή η πανωλεθρία, ποιες οι λύσεις και οι προοπτικές για να ζήσουμε από δω και πέρα με αξιοπρέπεια. Όλα έγιναν ξαφνικά, μας αιφνιδίασαν, μας σόκαραν και δεν έχουμε ιδέα πότε θα τελειώσει όλο αυτό. Τα πάντα έχουν αφεθεί να εξηγηθούν με βάση την προσωπική άποψη κάθε πολίτη, με τη μεθοδική προπαγάνδα των καναλιών και από τη ζούγκλα του διαδικτύου. Δημόσιος λόγος ειλικρινής και σοβαρός δεν έχει διατυπωθεί. Φυσικά, αυτό το αλαλούμ κι αυτή η σύγχυση γύρω από την κρίση ταιριάζει στην βούληση και το συμφέρον της ελίτ της κλεπτοκρατίας που κυβερνά αυτή την χώρα.
Τέσσερα χρόνια μετά, ο καθένας έχει να πει μια προσωπική ιστορία για να ερμηνεύσει στην παρέα του την κρίση. Μια ιστορία που, ασφαλώς, στερείται αντικειμενικότητας, διότι τα πάντα τα κατανοούμε στην ελλάδα ανάλογα με την προσωπική μας άποψη αποδίδοντας το φταίξιμο σε όσους έκαναν διαφορετικές επιλογές από τις δικές μας. Με σιγουριά σήμερα καταλήγω πως δεν είναι καθόλου παράξενο που δεν έχει εκφωνηθεί έως σήμερα δημόσιος λόγος αυθεντικός και υπεύθυνος γύρω από την κρίση. Ποτέ δεν έχουν εξηγηθεί δημοσίως όλα τα εθνικά ζητήματα και οι κρίσεις που βιώνει ο τόπος από τότε που ιστορικά ανακηρύχθηκε κράτος.
Μας εξήγησε ποτέ κανείς γιατί έγινε η επανάσταση του 1821 ή γιατί ιδρύθηκε το ελληνικό κράτος το 1832; Έχω την εντύπωση βάσει των μικρών γνώσεών μου πως το συγκεκριμένο κενό ήρθε να καλύψει παταγωδώς, όπως αποδείχτηκε, η Μεγάλη Ιδέα (το σύγχρονο όνειρο των ελλήνων για επέκταση μετά την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου).Ένα επεκτατικό σχέδιο των ματαιόδοξων απογόνων της επανάστασης του '21 που κατέληξε στην Μικρασιατική Τραγωδία στις αρχές του 20ού αιώνα. Μας εξήγησε ποτέ κανείς γιατί η Ελλάδα προσχώρησε στην ΕΟΚ το 1979; Μας εξήγησε ποτέ κανείς για ποιους λόγους το 1967 μια ομάδα αξιωματικών έδεσε χειροπόδαρα όλη την πολιτική τάξη και αδίστακτα κυβερνούσε ανενόχλητη για επτά χρόνια; Ή μήπως μας εξήγησε κανείς γιατί το 2001 η Ελλάδα μπήκε στην ΟΝΕ με πλαστά και κατασκευασμένα λογιστικά στοιχεία της τότε κυβέρνησης;
Τουλάχιστον για την εισχώρηση της Ελλάδας στη νομισματική ένωση μπορώ να εκφέρω την προσωπική μου άποψη. Ταυτίζεται νομίζω με το εξής: σας ρίχνω απ' το αεροπλάνο και μάθετε σώνει και ντε να ανοίγετε το αλεξίπτωτο για να πέσετε ομαλά. Δεν σεβαστήκαμε την Ευρώπη ποτέ. Την χλευάσαμε μέσω μιας οικονομικής κοροϊδίας της τότε κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Το έλλειμμα γνήσιου δημόσιου λόγου μας κατατρύχει για δεκαετίες. Ως σήμερα ακόμα, ώστε η επικοινωνιακή αντιμετώπιση της κρίσης έχει ανατεθεί σε μια στρατιά πολιτικών, οικονομολόγων, ψευτοδιανοούμενων, καναλαρχών και επιχειρηματιών που συνθέτουν οι ίδιοι το παζλ της κλεπτοκρατίας.
Το έτερο κόμμα εξουσίας μετά το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ, με την διακυβέρνησή της μετέτρεψε την ευρωπαϊκή γιορτή σε πανηγύρι για έναν, το κατ' επίφαση ελληνικό ευρωπαϊκό κράτος. Τέτοιο χορό επιδοτήσεων και χρημάτων για άμεση κατανάλωση δεν είχαν δει ποτέ τους οι νεοέλληνες. Θυμάμαι συζητήσεις μετά το 2004 ακόμα και ειρωνικές για την Ευρώπη που μας "αγκάλιασε με αναπτυξιακά κεφάλαια που τα κάναμε μπουζούκια". Ο βλαχονεοέλληνας πολιτικός και πολίτης δεν είχε καταλάβει γιατί η Ευρώπη εκταμιεύει τόσα χρήματα για την ελλάδα. Ως γνωστόν, όταν δεν ξέρεις γιατί βρέθηκε το χρήμα στην τσέπη σου, δεν ξέρεις και πώς να το διαχειριστείς.
Αυτό που κατασκευάσαμε με τα ευρωπαϊκά κεφάλαια ήταν ένας "επίπλαστος βλαχοπλουτισμός". Το οικοδόμημα κατέρρευσε, όμως, γιατί δεν μάθαμε ποτέ τον λόγο που έπρεπε να το φτιάξουμε ούτε αν έπρεπε ούτε τι έπρεπε ή δεν έπρεπε να κάνουμε. Όλα έγιναν με δουλειές στο γόνατο. Με τυφλή εμπιστοσύνη σε πολιτικούς μιζαδόρους και απατεώνες. Έτσι, φτιάχτηκε η μέχρι το 2010 ελλαδάρα. Με έναν πακτωλό χρημάτων που μας δόθηκαν για να γίνουμε σύγρονο και ανεπτυγμένο κράτος, αλλά τα ξοδέψαμε σε ακίνητα, 4χ4, νυχτερινά κέντρα και γενικώς φτωχογκλαμουριά.
Η χαριστική βολή δόθηκε στον ελληνικό λαό με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Ο νεοέλλην πίστεψε πως αφού μπορέσαμε και οργανώσαμε μια τόσο γιγαντιαία επιχείρηση, ανήκουμε πια στην ελίτ των ευρωπαίων. Η αισιοδοξία από την επιτυχή κατά τα άλλα διοργάνωση των Ολυμπιακών αντί να γίνει αφορμή για να μπει τάξη στην οικονομία και να εκμεταλλευθούμε το θετικό κλίμα για να γίνουν υποδομές και να αποκτήσουμε χρηστή δημόσια διοίκηση, ο δρόμος ήταν κατηφορικός. Είναι τα χρόνια που οι πολιτικοί μας συμμετείχαν σε δεκάδες οικονομικά σκάνδαλα με πολυεθνικές μέχρι ροζ βίντεο, εκβιασμούς και αυτοκτονίες. Είναι τα χρόνια, ωστόσο, που τρώγαμε και μεις τα αποφάγια των πολιτικών μας μέσα από διορισμούς, αυξήσεις μσθών και συντάξεων και ατέλειωτα επιδόματα. Αυτό μας ενοχλεί περισσότερο. Ότι τώρα τρώνε μόνοι τους οι πολιτικοί μας, δεν μας δίνουν τίποτα, μας τα παίρνουν όλα αντιθέτως με τριπλάσιους τόκους.
Δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι το party is over for us and now is only for them. Μην παρεξηγηθώ. Ασφαλώς, μεγαλύτερη ευθύνη για την πανωλεθρία βαρύνει τους πολιτικούς και πολύ λιγότερο τους πολίτες, αν και πιστεύω πως αν ήμασταν ''άλλοι" πολίτες δεν θα είχαμε επιτρέψει να φτάσουμε εδώ. Εννοείται πως δεν τα φάγαμε μαζί - απλώς πολιτικοί σαν τον Πάγκαλο μας έδωσαν λίγο λίπος για να μας κάνουν συνενόχους. Πάντως, ειλικρινά, δεν πιστεύω ότι υπάρχουν πιο ηλίθιοι ή φαύλοι πολίτες παγκοσμίως από κείνους τους έλληνες που ακόμα ψηφίζουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, δηλαδή εκείνους που ψηφίζουν τους μηχανικούς που χάλασαν τη μηχανή για να την φτιάξουν κιόλας.
Καθώς η ματιά μου κολλά και πάλι στον Παρθενώνα, σκέφτομαι εκείνο το καλοκαίρι που καίγαμε όλη την Αθήνα, επειδή είχαμε κατακτήσει ποδοσφαιρικά ως εκ θαύματος ολόκληρη την Ευρώπη νικώντας αντιπάλους κατά πολύ ανώτερους. Πόσο μακρινές εκείνες οι μέρες! Πόσο ξένες μου φαίνονται! Τότε ζούσαμε στην κατ ' επίφαση ευρωπαϊκή ελλάδα. Χάριν των Ολυμπιακών ήμαστε σχεδόν Κράτος. Σήμερα προσπαθούμε να επιβιώσουμε στα ερείπια αυτής της Ελλάδας. Άνθρωποι απελπισμένοι και χρεοκοπημένοι, πολίτες που αυτοκτονούν, επιχειρήσεις που μετά βίας ζουν όσες απέμειναν, παιδεία και υγεία ανύπαρκτες, πολιτικούς που απλώς εκτελούν εντολές από τον ασύρματο, πολιτισμό σε καραντίνα και με ό,τι ακμαίο και ανθηρό διαθέτουμε να το διώχνουμε στο εξωτερικό.
Δεν είχαμε ποτέ κοινωνική συνείδηση. Αλλιώς, δεν θα φτιάχναμε τόσους θεσμούς. Άπειρους θεσμούς για να καλύψουμε το κενό της κοινωνικής συνείδησης. Δεν υπήρξε για δεκαετίες κανένα ηθικό κριτήριο της κοινωνικής μας συμπεριφοράς. Το προσωπικό συμφέρον παντού και σε όλα μόνο. Γίναμε φανατικοί οπαδοί του "εντάξει μωρέ τι έγινε" για όλα. Είμαστε τόσο ανεκδιήγητος λαός που ακόμα και στις λέξεις δώσαμε υποχρεωτικά και ετσιθελικά το περιεχόμενο που μας βόλευε. Έτσι, προοδευτικός έγινε και βαφτίστηκε όποιος είναι αριστερός, επικοινωνεί με γκρίκλις και κυρίως μέσω fb, εκείνος που δέχεται την κόρη του με στρινγκ από τα δώδεκα στην παραλία, κάνει τατού κλπ. Αντιστοίχως, συντηρητικός και οπισθοδρομικός βαφτίστηκε ο κουλτουριάρης, ο ηθικός κι αυτός που κάνει τα πάντα με μέτρο. Έμαθε κάθε σκουπίδι δυο λέξεις, υποκειμενικό και αντικειμενικό, και δώσαμε την ελευθερία στον καθένα να ορίζει και να προσδιορίζει την ηθική, τη σεμνότητα, το μέτρο με βάση την προσωπική του συμπεριφορά.
Έτσι, άνδρας θεωρείται σήμερα όποιος πηγαίνει με πολλές, πίνει, καπνίζει, ακούει λαϊκά, παίζει μπουνιές, ασχολείται με το στοίχημα, οδηγεί απ' τα δώδεκα κλπ. Αντιστοίχως, δεν είσαι γυναίκα σήμερα αν δεν πηγαίνεις τρεις φορές το μήνα για νύχια ή κομμωτήριο, δεν βάφεσαι σαν κλόουν για να βγεις απ' το σπίτι, δεν φοράς τακούνια απ' τα δεκαέξι, δεν κοιμηθείς με τον άντρα της φίλης σου, δεν προκαλείς τα βλέμματα με πρόστυχα ρούχα και δεν κάνεις τους άντρες ό,τι θες. Με τον ίδιο τρόπο, πρέπει να σε βλάψω αν υποστηρίζεις άλλη ποδοσφαιρική ομάδα, δεν πιστεύεις στον θεό, αν είσαι πολιτικός αντίπαλος κλπ. Ειδικά, όμως, λυπάμαι τους χούλιγκαν. Αυτούς που μπορεί να αλληλοσκοτωθούν για ένα γκολ. Σκεφτείτε κάτι. Αποκλείετε το ενδεχόμενο να θέλει η εξουσία να βγάζετε όλη την επαναστατικότητα, τη βία και το άχτι σας στα γήπεδα και στις γειτονιές για να μην πάει έξω από τη Βουλή; Εξάλλου, τα επεισόδια σχεδόν πάντα προκαλούνται από μισθοφόρους της αστυνομίας που ντύνονται οπαδοί για να προκαλέσουν τους αντίπαλους οπαδούς.
Γίναμε πλούσιοι μέσα από κομπίνες και απάτες ο καθένας μόνος του σε βάρος του διπλανού του. Ικανοποιούσαμε το εγώ μας χτίζοντας σπίτια που έκλεβαν οικοδομικά μέτρα από το διπλανό οικόπεδο, μάθαμε τις κινήσεις εντυπωσιασμού με καταναλωτικά δάνεια για τζιπ, φορτώσαμε το παιδί μας με καράτε, πιάνο, ποδόσφαιρο, ζωγραφική, χορό, ξένες γλώσσες για να το δέιχνουμε στον γείτονα, να κλέβουμε σειρά, να περνάμε πρώτοι στο φανάρι, να παρκάρουμε οπουδήποτε κλπ. Όλα για μας. Λες και μας ανήκαν όλα. Κοινωνικώς ζώα, νοητικώς πανηλίθιοι, ηθικά αμόρφωτοι γίναμε τζαμπαμάγκες με δανεικά. Με θλίψη διαπιστώνω πως είμαστε ένα σύνολο εγωισμών που πάντα προσπαθούσαμε να ικανοποιήσουμε τη ματαιοδοξία που μας γέμισαν τα δανεικά των ευρωπαίων.
Γι' αυτό, σήμερα δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε τίποτα. Ούτε στο ότι οι πολιτικοί και τα κόμματα που μας χρεοκόπησαν είναι αδύνατο να μας βγάλουν τώρα από την κρίση. Γι' αυτό στις διαδηλώσεις κατεβαίνουν πέντε χιλιάδες αντί τρία εκατομμύρια πολίτες. Οι περισσότεροι δεν εχουν μούτρα να διαμαρτυρηθούν. Αναρωτιέμαι, δεν ενοχλεί όσους τον Ιούνιο του 2012 ψήφισαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ότι και ο σημερινός Πρωθυπουργός τους εξαπάτησε στα ίσα παριστάνοντας τον σκληρό αντιμνημονιακό ως αντιπολίτευση και ως κυβέρνηση ψήφισε και εφαρμόζει με πρωτοφανή αυταρχισμό δεύτερο μνημόνιο ενώ έρχεται και τρίτο;
Ειδική αναφορά αρμόζει στη νεολαία. Ας δούμε πρώτα τα πανεπιστήμια. Η αμορφωσιά σε όλο της το μεγαλείο. Στην πλειονότητά τους πρόκειται για παιδιά που σκίζονται να μπουν σε μια παράταξη για να εξασφαλίσουν σημειώσεις, φθηνή είσοδο στα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης, γνωριμία με κάποιους καθηγητές δύσκολων μαθημάτων... Παιδιά που σπουδάζουν για να γίνουν σαν τους γονείς τους. Παιδιά που σπουδάζουν για να...όχι επειδή...
Με λύπη διαπιστώνω πως η κρίση δεν άλλαξε πολλούς. Όσοι θα ήταν διαφορετικοί και πριν την κρίση οι ίδιοι είναι και σήμερα. Οι υπόλοιποι θύματα μιας ξέφρενης πορείας προς το εύκολο, το χρησιμοθηρικό, το επιφανειακό, το γελοίο. Στα σχολεία, τραγική η κατάσταση. Οι δάσκαλοι σε έκαναν να βαριέσαι όταν έπαιρναν δυο χιλιάρικα. Τώρα με το ένα κι αυτό ζόρικα φαντάζεστε! Ευτυχώς που υπάρχει η παραπαιδεία! Νέοι άνθρωποι που σπουδάζουν για την Μύκονο και την Αράχωβα. Για την απόλυτη εμπορευματοποίηση της διασκέδασής τους, των σπουδών τους, του μέλλοντός τους. Παιδιά που μεγάλωσαν και ανετράφησαν και ζουν με το "σ' όποιον αρέσουμε". Οι ηλίθιοι γονείς τους τούς σφήνωσαν στο μυαλό ότι μπορούν να ζουν ασύδοτα κι αν αυτό δεν αρέσει να κόβουν την καλημέρα σε όσους τους ζηλεύουν.
Νέοι άνθρωποι που δεν ερωτεύονται και δεν αγαπούν. Πόσο μισώ τον μύθο τους. Ελάτε τώρα... Τον μύθο που θέλει τη φοιτητική θητεία ως περίοδο σαρώματος πολλαπλών ερωτικών εμπειριών. Γελοιογραφείται η πραγματική αγάπη και η στενή επαφή στους νέους. Είσαι φλώρος αν έχεις σχέση σοβαρή στα είκοσι και ηλίθια, αντίστοιχα για το ανδρικό και γυναικείο φύλο. Λένε με αυθάδεια οι "σαρωτές" των ερωτικών εμπειριών (άνδρες και γυναίκες) πως "όποιος δένεται σοβαρά και μένει με έναν άνθρωπο στα είκοσι, είναι γιατί δεν μπορεί...να έχει πολλές εμπειρίες". Αυτό υπαινίσσεται ότι όσοι έχουν, μπορούν και έχουν. Μάλιστα. Τί να καταλάβουν τέτοιοι άνθρωποι; Ότι είναι δυσκολότερο να αγαπάς και να δένεσαι με έναν άνθρωπο αντί να σκορπάς το σώμα σου (ειδικά οι γυναίκες των οποίων το σώμα θεωρώ πολυτιμότερο από το ανδρικό ως προς την "παραβίασή" του) δεξιά κι αριστερά σε βλάκες και πορνίδια της σειράς αντίστοιχα;
Πριν λίγο υποσχέθηκα πως όταν ξανασηκώσω το βλέμμα μου στον Παρθενώνα θα γράψω τον επίλογο. Θα κλείσω το κείμενό μου κάνοντας ειδική αναφορά σε μια άλλη νεολαία, σε κάποιους άλλους νέους ανθρώπους.
Εκείνους που κρατούν σοβαρή απόσταση από όλα αυτά. Εκείνους που στον τομέα με τον οποίο καταπιάνονται (όποιος κι αν είναι αυτός - από τον αθλητισμό ως τις σπουδές ή το επάγγελμά τους) με σκυμμένο κεφάλι περιφρονούν τις αρνητικές συγκυρίες και τα απαισιόδοξα μηνύματα και δεν το βάζουν κάτω. Απεναντίας, δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για να πετύχουν.
Εκείνους που δεν βαφτίζουν την πρόοδο, την ηθική, την σεμνότητα, την επιτυχία υποκειμενική και αντικειμενική και δεν συγχίζονται από την αηδία των συνομηλίκων τους. Μιλώ για όλους αυτούς που συχνά νιώθουν γερασμένοι από αυτά που βλέπουν γύρω τους και βιώνουν, αλλά με πεποίθηση νίκης προχωρούν, έστω αργά. Θέλει πείσμα και υπομονή η αληθινή πρόοδος.
Όσοι πιστεύουν το αντίθετο, έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν εκεί που βρίσκονται. Εσείς, πάλι, προχωρήστε... Εργαστείτε σκληρά για όσα αγαπάτε: τον άνθρωπό σας, το επάγγελμά σας, την ζωή σας. Κάπου πιο πέρα θα σας περιμένει εκείνη η ζωή που ονειρευόσασταν.
frustra sed prudenter
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου