Το κίνημα «πάγωσε»

Ολα μαρτυρούν ότι το κίνημα «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ» φτάνει σιγά σιγά στα όριά του. Την επομένη της ημέρας που η πόλη αφαίρεσε από τους διαδηλωτές στο νότιο Μανχάταν τις γεννήτριες και τα καύσιμα, η Νέα Υόρκη δοκιμάστηκε από μια πρόωρη τσουχτερή χιονοθύελλα, που σκέπασε τα αντίσκηνα και τους μουσαμάδες με πάγο και χιονόνερο. Αρκετοί από τους Αμερικανούς Αγανακτισμένους αναγκάστηκαν να νοσηλευτούν στα νοσοκομεία με υποθερμία. Οι διαδηλωτές, ωστόσο, άντεξαν και δεν εγκατέλειψαν το Ζουκότι Παρκ.

Σχεδόν δύο μήνες μετά, η διαμαρτυρία έγινε το πιο αξιοσημείωτο γεγονός στη ζωή της Νέας Υόρκης, μια τουριστική ατραξιόν που συναγωνίζεται το Σημείο Μηδέν. Το σλόγκαν του, «Είμαστε το 99%», έγινε «talk of the town», δηλαδή το κύριο θέμα στις συζητήσεις των Νεοϋορκέζων. Περισσότερα από 500.000 δολάρια έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα σε δωρεές, ενώ αρκετά εργατικά σωματεία έχουν ταχθεί υπέρ τους.
Ομως ο χειμώνας είναι προ των πυλών και οι αρχές σε άλλες πόλεις, όπως το Οκλαντ, παίρνουν σκληρά και βίαια αστυνομικά μέτρα εναντίον των ανάλογων προσπαθειών να στηθούν κατασκηνώσεις στα πάρκα των πόλεών τους. Η υπομονή του δημάρχου Νέας Υόρκης, Μάικλ Μπλούμπεργκ, με την κατάληψη φαίνεται να εξαντλείται και οι κάτοικοι αρχίζουν να κουράζονται από τις διαμαρτυρίες των Αγανακτισμένων.

Η έλλειψη ιεραρχίας και ηγεσίας στο κίνημα διαμαρτυρίας εγείρει το ερώτημα για την αποτελεσματικότητά του. Οι διαδηλωτές δεν έχουν ακόμη ξεκάθαρες απαιτήσεις και έχουν απορρίψει κάθε εμπλοκή σε εκλογικές διαδικασίες. Ετσι απομένει να δούμε τι θα απογίνει αυτή η κίνηση διαμαρτυρίας όταν εκδιωχθούν από το Ζουκότι Παρκ. Εάν το ερώτημα ήταν «Τι θέλουν;», τώρα μετατράπηκε σε «Πόσο καιρό θα αντέξουν;».

Αντοχή στο χρόνο

Οταν οι διαδηλωτές ξετύλιξαν τους υπνόσακους και τις κουβέρτες στο Ζουκότι Παρκ για πρώτη φορά, τη νύχτα της 17ης Σεπτεμβρίου, μόνο μερικές δεκάδες άνθρωποι πέρασαν εκεί τη νύχτα. Τώρα, πάνω από 200 άτομα -φοιτητές, βετεράνοι, ταξιδιώτες- περνούν τη νύχτα ξαπλωμένοι στα αντίσκηνα και τους μουσαμάδες.

Την περασμένη Δευτέρα, ο δήμαρχος Μπλούμπεργκ έλαβε επιστολή από μια ομάδα τεσσάρων τοπικών κυβερνητικών αξιωματούχων με την οποία καλούν στην εκκένωση του πάρκου. Κάποιοι από τους κατοίκους θέλουν ο δήμος να εφαρμόσει πιο σκληρά τους νόμους για το θόρυβο και την υγιεινή. Η γειτονιά τρέφει ανάμεικτα αισθήματα για το κίνημα διαμαρτυρίας. Πρόσφατα το τοπικό συμβούλιο της περιοχής ψήφισε μια απόφαση υποστηρίζοντας τους διαδηλωτές, αλλά αρκετοί γείτονες που ζουν στη γύρω περιοχή μπορεί να υποστήριζαν το γενικό μήνυμα του κινήματος, πάντως θεωρούν πλέον ότι οι διαδηλωτές έχουν μείνει πολύ καιρό στο πάρκο και δεν είναι πια ευπρόσδεκτοι.

Η απουσία ηγεσίας του κινήματος είναι κάτι που αποσυντονίζει και την αστυνομία της Νέας Υόρκης, αφού η έλλειψη ηγετών κάνει, επίσης, δύσκολο για τις αρχές να το διαλύσουν. Πρόσφατα, οι διαδηλωτές ψήφισαν αλλαγή της διαδικασίας: η γενική συνέλευση θα εξακολουθεί να αποφασίζει για τα ευρύτερα ζητήματα, όμως εκπρόσωποι μικρότερων ομάδων θα σχηματίσουν ένα «συμβούλιο εκπροσώπων» που θα χειρίζεται τα καθημερινά θέματα. Κάποιοι φοβούνται ότι η γενική συνέλευση θα χάσει τη δύναμή της. Αλλοι ανησυχούν ότι οι μικρές ομάδες θα έχουν δυσανάλογη προς το μέγεθός τους «φωνή». Οι διαδηλωτές λένε ότι η οριζόντια δομή πρέπει να παραμείνει. Και πέρα από τις αδυναμίες της, λένε, η έλλειψη ιεραρχίας και η απουσία συγκεκριμένων αιτημάτων συνέβαλαν στην ανάπτυξη του κινήματος.

Θα εξακολουθήσει όμως ο κόσμος να δίνει προσοχή εάν ο χειμώνας ή μια εισροή εξωγενών στοιχείων ή μια «έξωση» με εντολή του δήμου οδηγήσει στο να χάσουν οι διαδηλωτές το Ζουκότι Παρκ, τη φυσική και συμβολική καρδιά των διαδηλωτών; Ή, όπως το θέτει ο Μάρσαλ Γκλανζ, λέκτορας στο τμήμα Δημόσιας Πολιτικής της σχολής Κένεντι του Χάρβαρντ, «είναι στιγμή ή κίνημα»;

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ